Дали ви звучи познато? Го земате детето од часот по пијано, виолина или од училиште и прашувате: „Како си помина?“ А одговорот, речиси по автоматизам, е: „Добро.“ Или можеби: „Супер.“
И тука разговорот завршува.
Иако музичкото образование е по природа возбудливо и креативно, многу деца се затвораат кога прашањата се премногу општи. Причината е едноставна, општите прашања не го „чепкаат“ детското размислување, ниту пак создаваат емоционална искра.
Како едукатор, често гледам дека децата имаат многу што да кажат, но им треба вистинскиот клуч за да се отвори вратата.
Што вели науката? (Тајната на добрите прашања)
Не е само до „разговорот“. Истражувањата во развојната психологија ни покажуваат дека начинот на кој ги поставуваме прашањата може да ја смени целата динамика на односот родител-дете.
- Мотивација и автономија: Според теоријата на Deci & Ryan (Self-Determination Theory), кога децата чувствуваат интерес, можност за избор и внимание, тие генерално имаат поголема мотивираност и отвореност за споделување.
- Емоционална врска: Познатиот Џон Готман (John Gottman) вели дека родителите кои поставуваат прашања што ги валидираат чувствата (т.н. emotion coaching), градат деца кои се емоционално постабилни и посигурни.
Целта на прашањата не е да извлечете „извештај“ за денот. Целта е детето да почувствува: „Мама/Тато е навистина тука. Ги интересира мојот свет.“
Алатка за родители: 6 Прашања наместо „Како си помина?“
Следниот пат, наместо општото прашање, пробајте едно од овие. Секое од нив е дизајнирано да развие конкретна вештина кај вашето дете:
🎶 1. „Што научи денес што те изненади?“
- Што развивате: Љубопитност и радост кон учењето.
- Зошто работи: Го тера детето да пребара низ меморијата за момент на „аха!“ доживување, наместо да го сумира целиот час.
🎹 2. „Која активност (пеење, свирење, ритам) најмногу ти се допадна денес?“
- Што развивате: Самоистражување и препознавање на лични афинитети.
- Зошто работи: Му помага на детето да сфати што го прави среќно.
❤️ 3. „Каква емоција ти разбуди музиката што ја свиревте?“
- Што развивате: Емоционална интелигенција.
- Зошто работи: Музиката е јазик на чувствата. Ова прашање го учи детето дека е во ред да се поврзе уметноста со тоа како се чувствуваме внатре.
💪 4. „Што ти беше најтешко денес и како се справи со тоа?“
- Што развивате: Истрајност (Grit) и решавање проблеми.
- Зошто работи: Го нормализира неуспехот. Учиме дека предизвиците се дел од процесот, а не знак дека „не нè бива“.
🎨 5. „Ако звукот на оваа мелодија имаше боја, која боја ќе беше?“
- Што развивате: Креативност и апстрактно размислување.
- Зошто работи: Ова е забавно прашање! Ги вклучува сите сетила и често води до најинтересните, најсмешните детски одговори.
6. „Ако можеш ти да бираш песна за следниот час, што би одбрал и зошто?“
- Што развивате: Автономија, критичко мислење и аргументација.
- Зошто работи: Му дава моќ на детето. Неговото мислење станува важно.
За крај…
Вистинската магија не се случува на сцената или во училницата. Се случува во автомобилот на враќање дома или за време на вечерата.
Кога ги поставувате овие прашања искрено, вие не само што дознавате за музиката, вие градите мост. Детето учи дека неговите доживувања се важни и дека вие сте неговата најверна публика, дури и кога завесата е спуштена.
Пробајте уште денес. Поставете прашање за „бојата на звукот“ и видете каде ќе ве однесе разговорот!
Ако сметате дека оваа тема може да им биде корисна и на други родители, слободно споделете ја. 🤗 Некогаш една реченица може да донесе нова конекција и да отвори ново гледиште. А доколку имате потреба од дополнителни совети или сакате да отворите тема што ве засега, можете да ми пишете директно на мојот Instagram 👉 mymusicschoolmk