Можеби сте слушнале дека децата не ги формираат спомените до околу 3-годишна возраст, но тоа е малку претерано поедноставување. Според неколку водечки експерти за меморија од детството, вашето 2-годишно дете можеби нема да се сеќава на растурањето на играчките исто како вие. Но, тие ќе задржат поинаков, помистериозен вид на меморија – онаа која трае цел живот.
Децата ги паметат работите поинаку од возрасните
Возрасните би можеле да размислуваат за спомените во категорични термини, како „Се сеќавате ли на тој одличен ресторан во кој отидовме на меден месец? или „Дали ја заборавив нашата годишнина?“ Но, според Нора Њукомб, професорка по психологија на Универзитетот Темпл и ко-директор на Лабораторијата за новороденчиња и деца, меморијата е повеќе од ментална слика.
„Еден од големите придонеси на психологијата и невронауката во изминатите неколку децении е распакувањето на спомените во различни категории“.
Двете категории, објаснува Њукомб, се експлицитна меморија и имплицитна меморија. И двете се поделби на долгорочната меморија и почнуваат да се развиваат многу рано. Еве како тие се разликуваат:
Експлицитна меморија:
Бара свесно потсетување и генерално се поврзува со време и место – автобиографска верзија на меморијата на која сте навикнати.
Имплицитна меморија:
Не за конкретни настани, туку повеќе е несвесно, емоционално сеќавање.
Сеќавањата на вашите деца од палачинките што ги правевте за нив во сабота? Експлицитно. Топлите, нејасни чувства секогаш кога поминуваат покрај слаткарница? Имплицитно. Вашата способност да запомните што појадувавте утрово? Сомнително.
Формирајте колективни семејни спомени
Вашето дете, за среќа, нема да се сеќава на своето раѓање. Но, ако продолжите да ја спомнувате приказната за тоа како сте ја однеле нивната мајка до болница во најлошата снежна бура на векот, тие ќе имаат сеќавање на настанот како да присуствувале на возењето покрај вас. „Тоа станува дел од нивната меморија, исто така“, вели Њукомб. „Во извесна смисла, ова е лажно сеќавање бидејќи тие не го доживеале. Но, тоа е вистинско сеќавање затоа што се случи“.